Endokrinoloji Nedir?

Endokrinoloji, hormonların yapısı, etki düzeneği ve olağan dışı salgılanması neticesinde vücutta oluşan hastalıkları inceleyen bilim dalıdır. Hormonlar endokrin bezleri tarafından salgılanır. Bezler, hormonları salgılayan organlardır.

Hormonların vücudumuzda pek çok işlevleri vardır. Üreme ve beden gelişiminin yanı sıra, yiyip içtiğimiz besinlerin sindirim sistemince emilmesini farklı yönlerden etkilerler. Aynı zamanda organlarımızın dış çevreye verdikleri olumlu, olumsuz tepkileri de kontrol ederler. Bizim ruh halimiz, aktivite durumumuz belli oranlarda hormonlarımızdan kaynaklanmaktadır. İnsan bedeninde hormon salgılayan endokrin bezleri şunlardır: Hipofiz, hipotalamus, epifiz, tiroit ve paratiroit, pankreas, adrenal, yumurtalıklar ve testisler. Bu bezlerin salgıladıkları hormonlar kan dolaşımı yolu ile genelde bütün vücuda yayılır. Hormonlar vücudumuzun dengesini korur. Hormonların salgılanmasında baş gösteren bazı değişimler vücut dengesinin bozulmasına ve çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Endokrin bezlerin hormon salgılamasında genelde iki farklı değişiklik olabilmektedir:

1. Hormonun gereğinden az üretilmesi ve salgılanması. Buna tıp dilinde “hipofonksiyon” denmektedir.
2. Hormonun gerektiğinden fazla salgılanması. Buna da “hiperfonksiyon” adı verilir.

En sık rastlanılan endokrin hastalıklar şunlardır:

• Şekerli diyabet
• Tiroit bezi hastalıkları
• Obezite - Hipoglisemi
• Hirsutizm (Kadınlarda aşırı tüylenme)
• Adet düzensizliğine sebep olan “polikistik over"

Uzm. Dr. Müjgan Talibova Akdüz / Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı

Çakmak Erdem Hastahanesi